Tính đàn hồi của da đã gây ra hiện tượng nhăn nheo ở đầu ngón tay khi ngâm nước. Lớp ngoài của da chúng ta hấp thụ nước, phồng lên, tạo thành những gờ dọc nhưng rồi nhanh chóng trở lại trạng thái cũ khi nó khô.

Khi tay và chân của người bị ngâm trong nước, những nếp nhăn sẽ dần hình thành ở đầu các ngón tay và ngón chân. Giới khoa học từng cho rằng, hiện tượng nhăn da này bắt nguồn từ việc lớp da ngoài cùng hấp thụ và căng phồng nước. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây hé lộ, hệ thần kinh chủ động kiểm soát việc nhăn da bằng cách co rút các tế bào máu phía dưới da.

Việc hệ thần kinh kiểm soát hoạt động trên cho thấy, các nếp nhăn ở đầu ngón tay và ngón chân có tác dụng nào đó

Khi da tay nhăn thì việc cầm nắm mọi thứ dưới nước được dễ dàng hơn

Hiện tượng quen thuộc này không phải là dạng tác dụng phụ của bản chất da trên ngón tay, ngón chân, mà là đặc điểm chức năng có thể đã được chọn lọc trong quá trình tiến hóa.

Các ngón tay nhăn nheo vì ngâm nước sẽ cầm nắm vật tốt hơn trong điều kiện ẩm ướt, tương tự như các vệt hoa lốp giúp bánh xe bám chắc vào mặt đường. Một khả năng nữa là, việc nhăn nheo gây biến đổi các đặc tính da, chẳng hạn như độ đàn hồi và độ dính, giúp ngón tay cầm nắm tốt hơn khi ẩm ướt.

Đây có thể là đặc điểm tiến hóa giúp con người thu lượm thực phẩm từ cây cối ẩm ướt hoặc sông suối. Việc hiệu ứng này cũng xảy ra đối với các ngón chân (da nhăn nheo giúp chân bám chắc vào mặt đường và các bề mặt khác hơn) cho thấy, đây có thể là lợi thế giúp tổ tiên chúng ta di chuyển tốt hơn dưới trời mưa.

Một câu hỏi được đặt ra là tại sao chúng ta không tiến hóa để sở hữu những ngón tay nhăn nheo vĩnh viễn. Phỏng đoán ban đầu là hiện tượng này có thể làm giảm sự nhạy cảm ở các đầu ngón tay hoặc có thể tăng nguy cơ tổn thương khi cầm nắm các vật.

Không đơn giản chỉ là sự hấp thu nước, nguyên nhân ở đây còn có liên quan đến co mạch. Nước vào các lỗ trên da qua các tuyến mồ hôi gây ra sự thay đổi cân bằng điện giải của lớp thượng bì. Sự thay đổi cân bằng điện giải này dẫn đến mất ổn định màng tế bào của mạng lưới thần kinh xung quanh gây ra sự co mạch. Sự co mạch này gây áp lực máu âm trong ngón tay, ngón chân kéo lớp thượng bì xuống phía dưới gây ra nhăn nheo. Do đó, mức độ nhăn da sẽ phụ thuộc vào sự co mạch, co mạch càng nhiều thì da càng nhăn nheo.

DS.Bùi Sỹ Thành